Leraar Aardrijkskunde

 

De Provence, de Waddeneilanden hebben hun licht gemeen, diffuus glijdt het langs de duinen, het helmgras, de lavendelvelden, de bergen.

Limburg in de ochtend. De ochtendzon strijkt in strakke stralen over de heuvels, ook hier het licht diffuus nu okergele klei de gevallen regen ondanks de bescherming door het loof van de aardappelplanten alweer ziet verdampen. Vogels zingen hun ochtendlied, de paardenvijg riekt sterk.

Bovenop de meidoornhaag kopjes van tjilpende mussen alert opkijkend naar de passanten op het zandpad.

Op de middelbare vond ik Aardrijkskunde misschien wel het meest tot de verbeelding sprekende vak. Verhalen over geboortecijfers, sterftecijfers, geboorte- en sterfteoverschot. Maar nog wel meer de verhalen over tektoniek, vulkanisme, het weer, erosie.

Lopend langs de kleine meanderende riviertjes zie je het voor je, de kant waar het sediment blijft liggen, de kant waar het water botst en stukken grond meesleurt, al eeuwen lang. Je ziet dit bij de grote rivieren over heel de wereld. Een machtig mooi idee.

Toch is het een ander verhaal wat ik nooit vergeten ben. Of het een bewezen verhaal is weet ik niet, wil ik ook niet weten eigenlijk, het is een logisch verhaal en dat is in dit geval echt voldoende.

De leraar aardrijkskunde was een jeansman. Levi's broeken, Levi's jasjes. Op enig moment, hij behandelde zaken als het delven van grondstoffen en dus de mijnbouw en toen kwam daar plots een gepassioneerd verhaal over de jeans van Levi's. Over de heer Levi Strauss. Over hoe Strauss overalls maakte voor de boeren en mijnwerkers, over hoe hij, de leraar omging met die jeans. Dat hij enkele exemplaren al jaren droeg en dat dat kon omdat hij ze nooit twee dagen achter elkaar droeg. De jeans moest de gelegenheid hebben het geheugen van de stof aan te spreken, als het ware te herstellen. Hij stelde dat het dagenlang dragen van dezelfde jeans, het slijtproces versnelde, de draden werden langer, dunner en vergaten hun oorspronkelijke staat. Ik hecht eraan dit te geloven. Dat rust herstelt, verduurzaamt.

Geen kolen meer in Limburg, de koempels leven slechts voort in de verhalen van de oudere Limburgers en in diverse boeken en musea die aan dit thema gewijd zijn. Wel gratis zilver voor de vroege wandelaar. Dauwdruppels die ogen als juwelen in de ochtend op het lange gras, op de struiken, het knoopjeskruid en de ragfijne schermen van het fluitenkruid, of is het duizendblad, het is zeker geen kleine berenklauw, nee ik zie het al, duizendblad is het. En dan tussendoor het fuchsia roze van de kattenstaart en een enkele gele teunisbloem om het leven, de vroege passant te laten zien dat er altijd wat te vieren is.